HASTANE İNFEKSİYONLARININ GÜNCEL KONTROLÜ:
SAĞLIK ÇALIŞANLARI İÇİN İNFLUENZA (GRİP) VE İNFLUENZA AŞISI
Hazırlayan: Yrd. Doç. Dr. Şiran KESKE
İnfluenza nedir?
İnfluenza; influenza virüslerinin neden olduğu, toplumda yaygın olarak görülen ve bazı kişilerde hastaneye yatışı gerektirebilecek ölçüde ciddi seyredebilen bir hastalıktır.
İnfluenza nasıl bulaşır?
Temel olarak enfekte bireylerden öksürme, hapşırma ve konuşma esnasında damlacık yoluyla bulaşmaktadır. Bu damlacıkların enfekte bireylerin 180 cm (6 feet) uzağına kadar yayılabildiği gösterilmiştir. Bunun dışında enfekte bireylerin çıkartıları ile temas eden yüzeylerden kişilere temas yoluyla da bulaşabilmektedir.
Bulaştırıcılık ne kadar sürmektedir?
Enfekte bireyde hastalık belirtileri başlamadan 1 gün önce bulaştırıcılık başlamakta ve hastalık başladıktan sonraki 5-7 gün devam etmektedir. İnfluenza virüsünün bulaştığı bazı bireylerde hastalık belirtileri oluşmasa da bulaştırıcılık görülebilmektedir.
Hastalığın kuluçka dönemi ne kadardır?
Hastalık kişiye bulaştıktan sonraki 1-4 gün içinde belirti vermeye başlamaktadır.
İnfluenzanın ciddi komplikasyonları açısından kimler risk altındadır?
Yaşlılar, gebeler, çok küçük yaştaki çocuklar, kronik hastalığı (Astım, kronik obstrüktif akciğer hastalığı, diyabet, kalp hastalığı, nörolojik hastalıklar, kan hastalıkları, diyabetes mellitus, böbrek hastalıkları, karaciğer hastalıkları, immünsuprese hastalar, 19 yaş altında olup aspirin uzun süre aspirin kullananlar, morbid obez bireyler) olanlarda hastalık daha ciddi seyredebilmekte ve hatta ölüme yol açmaktadır.
Hastalıktan korunma yolları nelerdir?
“Hastalıkların Kontrolü ve Önlenmesi Merkezi (CDC)” İnfluenza’dan korunmak için en etkili yol olarak risk altındaki bireylerin her yıl aşılanmasını önermektedir. Aşılamaya ek olarak CDC hastalıktan korunmada önemli yolları sıralarken enfekte bireylerle yakın temastan kaçınmak, öksüren, tıksıran kişilerden uzak durmak ve düzenli el yıkamanın önemini vurgulamaktadır. Enfekte kişilerin uygun antiviral ajanlarla tedavisi de toplumun kalan bölümünün influenzadan sekonder olarak korunması için önerilmektedir.
Sağlık çalışanlarının aşılanması neden önemlidir?
İnfluenza bazı kişilerde ciddi seyredebilmekte, enfekte bireylerin bir bölümünde de iş gücü kaybına yol açmaktadır. Sağlık çalışanına enfekte bireylerden ya da enfekte meslektaşlarından virüs bulaşabilmektedir. Enfekte olan sağlık çalışanı da bu virüsü diğer sağlık çalışanlarına ve hastalara bulaştırabilmektedir. Sağlık çalışanının aşılanmasındaki ana hedef hem sağlık çalışanını enfekte hastalardan korumak hem de sağlık çalışanının enfekte olması sonrası virüsü hastalarına, iş arkadaşlarına ve aile bireylerine bulaştırmasını önlemektir.
Aşı İle İlgili Önemli Konular
Bu yıl aşının etkili olduğu hangi suşlar seçilmiştir?
2014-2015 için aşının etkin olduğu suşlar şu şekildedir:
Trivalan aşı; H1N1, H3N2 ve İnfluenza B (Yamagata) suşları
Kuadrivalan aşı; Trivalan aşıya ek olarak İnfluenza B (Victoria)suşu.
Aşı Kimlere Uygulanmalıdır?
6 aydan büyük herkes istediği takdirde İnfluenza aşısını yaptırabilmektedir. Ancak özellikle bazı risk gruplarında (yukarıda bahsedilmiştir) influenzanın ciddi komplikasyonlarının görülme olasılığı göz önüne alınarak aşılamanın yapılması önem arz etmektedir. Nazal aşı 2-49 yaş arasındakilere uygulanmak üzere onay almıştır.
Gebelere İnfluenza aşısı yapılabilir mi?
Gebelere her 3 trimesterde ve emzirme döneminde inaktive aşı güvenle yapılabilir.
İnaktive aşı kimlere uygulanmamalıdır?
6 aydan küçük çocuklara, influenza aşısı ve içeriğindeki maddelere karşı hayatı tehdit edici, ciddi alerjisi olanlara ve yumurta alerjisi olanlara aşı uygulanmamalıdır. Ayrıca 65 yaş üstü için onay almamış bazı inaktive influenza aşıları olduğu da unutulmamalıdır.
Aşı ve içeriğindeki maddelere karşı alerjisi olanlar, daha önce Guillain Barre Sendromu geçirenler ve kendini aşılama için yeterince iyi hissetmeyenler aşılama öncesi doktoruyla görüşmelidir.
Nazal aşı kimlere uygulanmamalıdır?
2 yaş altı çocuklara, 50 yaş ve üstündekilere, aşı içeriğine karşı ciddi alerjisi olanlara, yumurta alerjisi olanlara, 2-17 yaş arasında olup uzun dönem aspirin kullananlara, gebelere, immünsupreselere, 2-4 yaş arası astımı olanlara veya son 12 ayda hırıltı atağı geçirmiş olan çocuklara, sobn 48 saat içinde influenzaya etkili antiviral ajan kullananlara, ciddi immünsupresyonu olan kişilere bakım verenlere (veya aşıdan sonraki 7 gün süresince bakım vermesi önlenmeli ancak sonrasında bakım vermeye devam edebilir) nazal aşı UYGULANMAMALIDIR.
Aşı her yıl tekrarlanmalı mıdır?
Aşının koruyuculuğu aşı yapıldıktan ortalama 2 hafta sonra başlamakta ve etkinliği o yıl ile sınırlı olmaktadır sonrasında etkinliği giderek azaldığı için her yıl aşı tekrarlanmalıdır. Ardışık yıllarda aynı suşlara karşı etkin olan aşılar uygulansa dahi aşının tekrar uygulanması önerilmektedir. Örneğin 2013-2014 ve 2014-2015 yılları için Dünya Sağlık Örgütü’nün aşı geliştirilmesini önerdiği suşlar aynıdır.
Aşı ne zaman uygulanmalıdır?
Aşının Ekim ayında uygulanması önerilmektedir ancak influenza virüslerinin toplumdaki dolaşımı devam ettiğinden Ocak ayı ve hatta daha sonrasında dahi uygulanabilir.
Sonuç olarak
İnfluenza aşısı yaptırarak KENDİNİZİ, AİLENİZİ VE HASTALARINIZI KORUYUN.